Een houten tuinset voor je tuin aanschaffen

Wanneer je op zoek bent naar een nieuwe tuinset, dan zal je wellicht opvallen dat het overgrote deel van de tuinsets tegenwoordig van kunststof is gemaakt. Wicker tuinsets zijn gemaakt van een kunststof vlechtwerk, dat veel weg heeft van natuurlijk riet of rotan, en dat erg populair is vanwege de duurzaamheid en onderhoudsvriendelijkheid van dit materiaal. Textileen is een soort gaasvormig kunststof dat veel wordt gebruikt voor stoelzittingen in combinatie met een houten of metalen stoelframe. Polywood is ook een kunststof, dat wordt gemaakt van een soort kunstshars waarop een print kan worden verlijmd die eruit ziet als hout.

Uit het uiterlijk van deze synthetische materialen blijkt toch wel dat veel klanten de voorkeur geven aan een natuurlijk uitziende tuinset, waarbij vaak voor kunststof wordt gekozen omdat het gemakkelijker te onderhouden is dan echt natuurlijke materialen.

Hout blijft echter een populair materiaal voor een tuinset. Houten tuinsets zjn grotendeels onder te verdelen in tuinsets gemaakt van hardhout en zachthout.

Hardhout of zachthout

Hardhout en zachthout verschillen van elkaar in hardheid. De meeste hardhoutsoorten zijn harder dan het merendeel van de zachthoutsoorten. Toch zijn er uitzonderingen en heb je ook zeer harde zachthoutsoorten. De term is dan ook verwarrend in het gebruik en vaak zul je in de praktijk merken dat er van hardhout wordt gesproken als het hout tenminste van gemiddelde dichtheid is (ongeacht of het afkomstig is van een hardhout of zachthoutsoort). Uiteindelijk gaat het erom dat je een houtsoort gebruikt die geschikt is voor buitengebruik. Hardhout is afkomstig van loofbomen, zachthout van naaldbomen.

Hardhout is decennialang voor het grootste deel uit het tropisch regenwoud gehaald. Tropische hardhoutsoorten zijn zeer populair, aangezien de bomen wel 70 of 80 jaar oud kunnen zijn, waardoor het hout wat hieruit wordt gewonnen van absolute topkwaliteit is en generaties mee kan gaan. Door het overmatig gebruik ervan en veelal illegale houtwinning zijn steeds meer landen in de wereld zelf hardhoutsoorten gaan verbouwen in plantages in Europa en Amerika. Tegenwoordig vind je dan ook teakplantages op vrijwel alle continenten.

Hieronder vind je een overzicht van veelgebruikte hardhout- en zachthoutsoorten in houten tuinsets met een korte beschrijving van de eigenschappen per houtsoort.

Teakhout

Teak is van oorsprong een tropische hardhoutsoort, maar tegenwoordig wordt de teak ook in Europa en Noord-Amerika op bomenplantages gekweekt, alhoewel de soorten anders zijn en de kwaliteit van het hout eveneens afwijkt.

Teak is een hardhoutsoort die van nature een hoog oliegehalte bevat, waarmee het hout wordt beschermd tegen infecties en aantasting. Je kunt teakhout dan ook heel goed onbehandeld buiten laten staan. Het zal echter na verloop van tijd grijs gaan verkleuren en kan haarscheurtjes gaan vertonen. Teak wordt dan ook veel gebruikt in tuinmeubelen en een houten tuinset van teak is erg veel gevraagd.

Door het veelvuldig gebruik en illegale kap in het verleden is teak wel kostbaarder geworden. Met name teak afkomstig uit de tropische regenwouden van Indonesië is een stuk hoger geprijsd vanwege de zeer hoge kwaliteit. Je kunt echter ook goedkopere teakhouten tuinsets aanschaffen, waarbij teak afkomstig uit plantages in landen als Pakistan en Costa Rica wordt gebruikt. Op deze plantages groeien de teakbomen zo recht mogelijk en dichter op elkaar, zodat er zoveel mogelijk kwalitatief hoogwaardig hout per hectare kan worden gewonnen.

Koloniaal teak

Je komt ook wel eens tuinsets of meubelen tegen die gemaakt zijn van koloniaal teak. Vaak gaat het om goedkopere sets die je bij prijsstunters aantreft. Het verschil met hoogwaardig teak is dat het koloniaal teak gemaakt is uit jongere bomen afkomstig van plantages. De jongere bomen groeien in het begin veel sneller en hebben veel zijtakken, waardoor het hout ervan ook veel noesten en nerven bevat. Bovendien zijn de jaarringen breder, waardoor het hout zachter is dan hoogwaardig teak en daarmee dus ook minder duurzaam. Kwaliteitsteak komt van bomen die langzaam groeien en vaak tenminste 80 jaar oud zijn.

Eiken

Eiken is een van de bekendste hardhoutsoorten die er zijn. Er zijn vele soorten eiken, maar de soort die het meest wordt gebruikt is Europees eiken. Hier worden ook vaak tuinmeubels en tuinsets van gemaakt.
Eikenhout is zeer geliefd vanwege de mooie vlammen en spiegels op het hout. Het is een sterke houtsoort die gemakkelijk is te bewerken, alhoewel er wel grote splinters kunnen ontstaan. Deze houtsoort is zeer duurzaam en werd tijdens de gouden eeuw vaak gebruikt voor het bouwen van schepen en ook voor de fundering van bijvoorbeeld de grachtenpanden in Amsterdam. Het is dan ook een houtsoort die goed kan worden gebruikt voor het maken van een houten tuinset. Je dient het wel twee keer per jaar te beitsen.

Acaciahout

Een andere hardhoutsoort die een goed alternatief vormt voor teakhout is acaciahout. Acaciahout is zeer duurzaam en heeft een mooie rode gloed en aantrekkelijke tekening met vlammen. Aangezien acaciabomen niet erg groot worden, zie je vaak aan elkaar verlijmde planken om toch een grotere tuintafel te kunnen maken. Een ander voordeel is dat dit hout bijna niet werkt. De haarscheurtjes en vlekjes die het vertoont geven het hout zijn karakter.

De acaciaboom komt van nature voor in Australië en Noord- en Zuid-Amerika. Daarnaast wordt deze boom echter ook op plantages in Europa gekweekt.

Een tuinset van acaciahout is gemakkelijk te onderhouden. Je kunt het tafelblad gewoon afnemen met een vochtig doekje en dient de set een keer per half jaar te lakken.

Robinia

Behalve de acaciaboom is er ook de Robinia boom, die ook wel valse acacia wordt genoemd. Het hout ervan lijkt op acaciahout, maar is een stuk minder duurzaam, aangezien de Robinia een stuk sneller groeit dan de echte acaciaboom en ook ruim twee keer zo hoog wordt.

De Robinia is de hardste houtsoort die in Europa groeit. In Nederland wordt deze houtsoort geïmporteerd vanuit Hongarije.

Merbau

Merbau is een andere hardhoutsoort afkomstig uit Zuidoost-Azië die veel in tuinmeubilair en houten tuinsets wordt gebruikt. Het is een houtsoort die zowel voorkomt in gele en lichtbruine kleuren als donkerbruine. Het hout heeft de eigenschap te gaan ‘bloeden’ wanneer het nat wordt. Hierbij lekt een soort hars uit het hout, waardoor vlekken op het hout kunnen ontstaan. Door bewerking van het hout wordt dit echter tegengegaan. Fabrikanten brengen meestal een laklaag aan die dit voorkomt.

Meranti

Nog een hardhoutsoort uit Zuidoost-Azië is Meranti, die voorkomt in Maleisië en Indonesië. Net als bij Merbau kent Meranti uiteenlopende kleurschakeringen, namelijk van wit tot lichtbruin, lichbruin tot geel en rood tot roodbruin. De roodkleurige soorten Meranti zijn over het algemeen duurzamer en zullen minder snel gaan scheuren onder invloed van vocht en droogte. Bovendien zijn de rode soorten makkelijker te bewerken voor meubelmakers. Meranti is duurzamer en goedkoper dan teakhout.

Afrikaanse hardhoutsoort: Afrormosia

De laatste jaren worden er steeds meer houtsoorten vanuit Afrika geïmporteerd naar Europa. Een van de soorten die ook voor tuinmeubilair wordt toegepast is Afrormosia. Dit is een tropische hardhoutsoort afkomstig uit West-Afrika, die veel gelijkenis vertoont met teak en eveneens tot de meest duurzame soorten behoort met een duurzaamheidsklasse 1. De kleur varieert van geelbruin tot donkerbruin. Bij de aanschaf van een houten tuinset van Afrormosia dien je te letten op de aanwezigheid van het CITES keurmerk, dat aangeeft dat het gebruikte hout legaal is gekapt. Het CITES keurmerk is een verdrag waarin wordt bepaald in hoeverre beschermde planten- en diersoorten mogen worden verhandeld. Afrormosia is namelijk een beschermde boomsoort.

Jatoba

Jatoba is een duurzame hardhoutsoort afkomstig uit Zuid Amerika en specifiek uit Brazilië. Het is een stabiele hardhoutsoort met een opvallend mooie glans en een kleur die varieert van oranjerood tot roodbruin. Net als teak zal ook deze houtsoort onder invloed van zonlicht en regen mooi egaal grijs verkleuren. Jatoba wordt zowel binnenshuis voor parket- en plankenvloeren gebruikt als voor raam- en deurkozijnen buiten en dus ook voor tuinmeubilair.

Eucalyptus

Eucalyptus kent honderden soorten. Het is een snelgroeiende boom en de hardheid van het hout maakt het tot een zeer populair hout en goedkoper alternatief voor teakhout. Eucalyptus is weerbestendig en vereist weinig onderhoud.

Zachthout: Vuren

Naast vele hardhoutsoorten, wordt naaldhout, oftewel zachthout, ook gebruikt voor het maken van houten tuinsets.

Vuren is afkomstig van de fijnspar en is de meest gebruikt naaldhoutsoort. Het hout heeft een witgele kleur met een zachte tekening, die door blootstelling aan de zon donkerder zal worden. Aangezien het hout niet goed bestand is tegen vocht dient het bewerkt te worden voor gebruik buitenshuis. Het is een hele fijne houtsoort die makkelijk kan worden bewerkt, maar voor gebruik in tuinmeubilair goed onderhouden dient te worden.

Steigerhout

Een andere soort hout die je veel tegenkomt voor gebruik in tuinsets is steigerhout. Dit is in feite geen aparte houtsoort, maar is een robuuste soort vurenhout. Het is een hergebruikte soort hout, die eerder is toegepast in de bouw voor steigers. Doordat bouwvakkers en schilders hierop langdurig hebben gewerkt en verschillende stoffen hebben gemorst, is door inwerking van bijvoorbeeld cement het hout al geïmpregneerd en behoudt het goed zijn kleur. Van deze oude steigers worden vervolgens planken gezaagd voor toepassing in onder meer tuinmeubilair of terrassen.

In tegenstelling tot hardhoutsoorten zal steigerhout vaak in planken van verschillende diktes worden gebruikt en geen perfect uiterlijk hebben vanwege de vele haarscheurtjes, wat een tuinset van dit hout juist veel karakter kan geven door de robuuste en unieke uitstraling.

Grenen

Een andere naaldhoutsoort, afkomstig van de grove den, is Grenenhout, een veelgebruikte houtsoort voor met name binnengebruik. Grenen heeft een zeer duidelijke, herkenbare vlammentekening en een geelachtige kleur. Onbehandeld is grenen niet goed voor buiten te gebruiken, maar nadat het is geïmpregneerd wordt de duurzaamheid ervan aanzienlijk verhoogd en kan het wel 10-15 jaar mee. Het hout bevat meer grote noesten dan vuren en is wat donkerder van kleur. Grenen kan zowel afkomstig zijn uit Scandinavië als Midden-Europa en verschilt in prijs en kwaliteit. De bomen groeien Noord-Europa door het koelere weer langzamer en leveren duurzamer hout op, terwijl de bomen in Midden-Europa door het warmere klimaat dus sneller groeien, maar daarmee kwalitatief wat minder hoogwaardig grenenhout opleveren. Je ziet dan ook dat hout uit Midden-Europa een stuk lager geprijsd is.

Onderhoud van een houten tuinset

Een houten tuinset vereist meer onderhoud dan een kunststof of metalen tuinset. De meeste houtsoorten dienen tenminste een of twee keer per jaar te worden gelakt of gebeitst om in goede staat te blijven. Soms dien je het hout eerst even licht op te schuren voordat je de beits of lak aanbrengt.
Met de beits of lak scherm je het hout af tegen weersinvloeden. Veel houtsoorten zullen onder invloed van vocht en droogte krimpen en scheuren, oftewel gaan werken. Door het hout te behandelen krijgt vocht geen kans om in het hout te dringen.

Beits en lak bevatten meestal chemische oplosmiddelen zoals terpentine, die schadelijk zijn voor het milieu. Er zijn echter ook oliesoorten verkrijgbaar voor hardhout, die op waterbasis zijn gemaakt. Deze zijn dus een stuk milieuvriendelijker, trekken geheel in het hout en laten geen laagje achter op het hout zoals lak dit bijvoorbeeld wel doet, en bieden bovendien langdurige bescherming. Het hout ziet er hiermee natuurlijk uitLak vormt wel een laagje, waarbij het hout beter is beschermd tegen krassen of stoten.

Soorten houten tuinsets

Houten tuinsets variëren van een eenvoudige houten picknicktafel of tuinbank, tot grote houten tuinsets met massief hardhouten tuintafels en mooie verstelbare stoelen. Hout is een veelzijdig en duurzaam materiaal, dat mits het goed wordt verzorgd zeer lang mee kan gaan.

Met een houten picknicktafel heb je een eenvoudige tuinset bestaande uit een meubel met tuintafel en aan weerszijden twee geïntegreerde bankjes. Een ideale houten tuinset voor de kinderen of om bij te plaatsen voor de onaangekondigde visite. Er zijn ook inklapbare picknicktafels van bijvoorbeeld steigerhout, die je snel en eenvoudig kunt opzetten, zodat je gasten hieraan kunnen zitten.
Als je een wat grotere en luxere set zoekt zijn er vele volwaardige tuinsets verkrijgbaar, bestaande uit een losse houten tafel en houten tuinstoelen. Voor het meeste comfort kun je kiezen voor verstelbare hardhouten stoelen die je in stand kunt verzetten, en een mooie grote massieve hardhouten dinertafel.